طراحی ایستگاه گاز که به منظور اندازه گیری حجم گاز مصرفی و تقلیل فشار گاز در مسیر خطوط انتقال گاز قرار می گیرند شامل مراحلی است که به آنها اشاره می کنیم. برای طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی یک ایستگاه تقلیل فشار و اندازه گیری گاز در زمانی کوتاه و قیمت تمام شده مناسب نیاز به تیمی مجرب داریم.
استاندارد طراحی ایستگاه تقلیل فشار گاز
بجهت استفاده از گاز در مصارف مختلف خانگی و صنایع نیاز به استفاده از ایستگاه های گاز شهری و صنعتی داریم. وظیفه اساسی یک ایستگاه گاز بطور خلاصه تصفیه و کاهش فشار سیال گاز بنحوی که برای مصرف کنندگان قابل استفاده باشد و اندازه گیری حجم و دبی گاز مصرفی در صورت نیاز خواهد بود.
ایستگاه های تقلیل فشار گاز و اندازه گیری دارای استاندارهای خاص طراحی و ساخت ملی و بین المللی بوده که در کلیه مراحل تولید این محصول باید به آنها توجه نمود. از جمله استاندارد ملی IGS-MR-S-401 که در زمینه ساخت ایستگاه های تقلیل فشار و اندازه گیری مرجع داخلی بوده و برای کلیه سازندگان مورد تایید شرکت ملی گاز استفاده میشود.
همچنین هر یک از اقلام ایستگاه های گاز باید از استاندارد مربوط به خود تبعیت کنند.
نکته مهم در طراحی یک ایستگاه گاز در نظر گرفتن خواست و نیاز مشتریان ضمن توجه به استاندارها و اصول مطرح در این باره است.
مراحل ساخت ایستگاه تقلیل فشار گاز
بعد از تایید نقشه اجرایی ساخت ایستگاه تقلیل فشار گاز و دستورالعمل جوشکاری (welding procedure specification: WPS) و PQR یا گزارش تایید دستورالعمل جوشکاری (Procedure Qualification Record) توسط کارفرما؛ همچنین تعیین سطح و چگونگی بازرسی (Quality Control Plan: QCP) و انجام بازرسی مواد اولیه (Raw Material) مورد نیاز نظیر لوله (Pipe)، اتصالات جوشی (Fitting) و فلنج (Flange) نوبت به جوشکاری ایستگاه توسط جوشکاران تایید صلاحیت شده و دارای گواهینامه جوشکاری خط لوله گاز میباشد. پس از تکمیل پروسه جوشکاری همه سرجوش ها تست رادیوگرافی شده (Radiography test: RT) و در صورت تایید گزارشات رادیوگرافی نوبت به تست مخازن فیلتر و پایپینگ ایستگاه با آب در زمان 2 ساعت و با فشار 1.5 برابر فشار کاری ایستگاه خواهد بود که به آن تست هیدرو استاتیک (Hydrostatic Test) گفته میشود. در نهایت و پس از رنگ آمیزی ایستگاه مطابق استاندارد IGS-M-CH-041، فرایند مونتاژ و تست نیوماتیک یا پنوماتیک (Pneumatic Test) صورت میگیرد.
انواع ایستگاه تقلیل فشار گاز
ایستگاه های تقلیل فشار گاز بسته به نیاز مشتریان و شرایط محیطی محل نصب میتوانند در انواع مختلف طراحی و ساخته شوند.
ایستگاه های تقلیل فشار گاز و اندازه گیری از نظر شکل ظاهری به دو دسته ذیل تقسیم میگردند:
- ایستگاه های فلت یا مسطح گاز (Flat Gas Station)
- ایستگاه های کابینتی گاز (Cabinet Gas Station)
در مناطق مرطوب و دارای شرایط ناپایدار جوی و نیز مواردی که سایت نصب ایستگاه محدودیت فضا دارد بیشتر از ایستگاه های کابینتی استفاده میشود هر چند ایستگاه های فلت به مراتب شرایط بهره برداری ساده و مناسب تری خواهند داشت. از طرفی قیمت ایستگاه های کابینتی تقلیل فشار در قیاس با نوع فلت غالباً پایین تر خواهد بود، هر چند برای نوع اندازه گیری شاید تفاوت فاحش وجود نخواهد داشت.
در طراحی یک ایستگاه تقلیل فشار و اندازه گیری باید به موارد ذیل توجه نمود:
- فشار ورودی ایستگاه
- فشار خروجی ایستگاه
- ظرفیت ایستگاه
- تعداد خطوط ایستگاه
دسته بندی فنی تر از نظر فشار ورود و خروج در ایستگاه های گاز عبارت است از:
- ایستگاه های TBS:
TBS مخفف Town Border Station و ایستگاه های در مدخل ورودی شهرهای کوچک و شهرک های صنعتی و یا مورد استفاده در صنایع مختلف را اشاره مینماید. فشار ورودی ایستگاه های تی بی اس معمولاً 250 psi (تقریبا معادل 17 بار) و فشار خروجی در آنها 60 psi (نزدیک به 4 بار) میباشد.
- ایستگاه های CGS:
CGS اختصار City Gate Station بوده که به ایستگاه های فشار بالا نصب شده در ورودی شهرهای بزرگ اشاره داشته، بطوریکه عموماً فشار ورودی و خروجی در این ایستگاه ها به ترتیب 1000 psi (نزدیک 70 بار) و 250 psi خواهد بود. در چنین ایستگاه هایی از تجهیزات فرایندی همانند سپراتور (Separator) اسکرابر (Scrubber) و فیلتر گاز خشک (Dry Gas Station) بسته به میزان آلودگی و ذرات ناخالصی موجود در گاز برای تصفیه و فیلتر گاز استفاده میشود.
همچنین با توجه به شکستن فشار گاز و کاهش دمای سیال و جهت جلوگیری از یخ زدگی رگولاتور و سایر تجهیزات از گرمکن یا هیتر های گاز (Water Bath Heater) استفاده میشود.
- ایستگاه های CGS-TBS:
در حقیقت تلفیق دو ایستگاه CGS و TBS بوده که فشار ورودی 1000 psi را به 60 psi کاهش میدهد.
- ایستگا های PRU:
در شرایطی که استفاده از خطوط انتقال گاز در مناطق صعب العبور برای روستاها و یا صنایع خاص مقرون به صرفه و توجیه پذیر نباشد، از پکیج های پی آر یو (Pressure Regulator Unit) استفاده میگردد که در آن فشار 250 بار به 4 بار تقلیل خواهد یافت. به چنین ایستگاه هایی اصطلاحاً ایستگاه های مادر-دختر نیز اطاق میشود.
- ایستگاه های اندازه گیری:
میترینگ ها یا ایستگاه های اندازه گیری (Metering Station) به ایستگاه هایی گفته میشود که با نصب تجهیزاتی نظیر کنتورهای صنعتی و توربینی و یا آلتراسونیک و تصحیح کننده ها، حجم گاز مصرفی را اندازه گیری میکنند.
بیشترین استفاده از ایستگاه های اندازه گیری در فشارهای کاری 250 و یا 60 psi و در جایگاه های CNG میباشد. نامگذاری چنین ایستگاه هایی به شکل 60-60 و یا 250-250 صورت میگیرد.
اجزای ایستگاه تقلیل فشار گاز و اندازه گیری
در یک ایستگاه گاز اجزا و کامپوننتهای مختلفی برای انجام وظیفه ایستگاه استفاده و بکار برده میشود، که هر یک مشخصات فنی و استانداردهای طراحی و ساخت مستقل از یک داشته و با انجام و تایید تستهای مربوط به خود مجوز استفاده در یک ایستگاه گاز را کسب میکنند. علاوه بر آن کلیه اقلام مورد استفاده در ساخت ایستگاه باید در فهرست بلند منابع تامین وزارت نفت یا وندود لیست ( Vendor List) قرار داشته باشند. در ذیل به مهمترین اقلام و اجزای تشکیل دهنده یک ایستگاه گازی اشاره خواهیم نمود.
انواع رگلاتور در ایستگاه های گازی
انواع رگلاتور در ایستگاه های گازیبرای انجام مهمترین وظیفه یک ایستگاه تقلیل فشار گاز یعنی تنظیم و کاهش فشار گاز خروجی نیازمند تجهیز رگلاتور یا شیر کنترل فشار هستیم.
در ایستگاه های گازی بطور عمده از رگلاتور صنعتی اسلم یا رگلاتور بهمراه شات آف ولو (Regulator With Slam Shut Off Valve) و یا رگولاتور هم محور جریان یا اکسیال فلو ولو (Axial Flow Valvw) استفاده میگردد.
تعمیرات و نگهداری ایستگاه های تقلیل فشار گاز و قابلیت اطمینان درستی عملکرد آنها بسیار مهم بوده لذا بدین منظور دسترسی به لوازم یدکی رگولاتورها از جمله دیافراگم و اسلیو و کلوژر بسیار حائز اهمیت میباشد.
انواع شیرهای مورد مصرف در ایستگاه های گاز
- شیرهای قطع و وصل جریان نظیر شیر توپی (Ball Valve) که اغلب در خروجی ایستگاه ها و بعد از فیلتر استفاده میشوند و شیر سماوری (Plug Valve) که بیشتر در ورودی ایستگاه و قبل از فیلتر مورد استفاده قرار میگیرند و شیر پروانه ای (Butterfly Valve) بیشتر در ایستگاه های CGS به منظور ایجاد اختلاف فشار در خروجی ایستگاه برای تزریق ماده ادورانت، مرکاپتان یا بودار کننده گاز (Odorant , Mercaptan) استفاده میشوند.
- شیرهای ایمنی ایستگاه نظیر شیر اطمینان یا سیفتی ریلیف ولو یا سفتی ولو (Pressure Safety Valve: PSV) و (Pressure Relief Valve: PRV) جهت خروج جریان اضافی گاز در فشار بالاتر از حد مجاز (بیشتر از 10% فشار خروجی ایستگاه) و شیر قطع کننده جریان یا شات آف ولو (Safety Shut Off Valve) برای قطع جریان گاز در فشار بالاتر و خطرناک (بیش از 20% فشار خروجی ایستگاه)
ایستگاه گاز 400 متر مکعبی و قیمت و نحوه نصب آن
یکی از پر مصرف ترین و پر کاربرد ترین ایستگاه ها در صنایع و کارخانجات ایستگاه های تقلیل فشار و اندازه گیری به ظرفیت 400 متری بوده که اخیرا ظرفیت 160 متر مکعبی نیز توسط شرکت ملی گاز و برای صنایع با مصرف حداقلی طراحی، تعریف و اضافه شده است. قیمت ایستگاه گاز 400 متری بسته به طراحی نوع کابینتی یا فلت و تعداد خطوط (Run or Line) در ایستگاه متفاوت خواهد بود. در صورتی که ایستگاه مذکور با یک رن طراحی گردد مسلماً قیمت ایستگاه کمتر از زمانی است که ایستگاه در دو لاین یا خط طراحی شود، اقتصادی ترین گزینه زمانی است که ایستگاه گاز 400 متری بدون کنتور توربینی در نظر گرفته شود و لذا ایستگاه بنوعی از اندازه گیری و تقلیل فشار گاز به ایستگاه تقلیل فشار تبدیل میشود. برای نصب و راه اندازی یک ایستگاه گاز به طور کلی نیازمند استفاده از کارشناسان فن در این رابطه هستیم.
مراحل نصب و راه اندازی ایستگاه 400 متری و هر ایستگاه دیگر به شرح ذیل میباشد:
- نصب و اتصال فلنج ورود و خروج ایستگاه در محل سایت ایستگاه
- آچارکشی اتصالات و کانکشنهای پیچی و فلنجی ایستگاه
- ضمن اطمینان از شات بودن ولو خروجی باز نمودن شیر ورودی ایستگاه
- فرایند تصویه گاز از ناخالصی احتمالی در خط قبل از ورود به تجهیزات ابزار دقیق بوسیله پرچ یا پرچینگ گاز (Purging Gas) بوسیله فیلتر گاز خشک و شیر درین
- تنظیم نمودن فشار خروجی ایستگاه توسط رگلاتور یا رگولاتور صنعتی
- تست شیرهای اطمینان و قطع کن ایستگاه و اطمینان از صحت عملکرد هر یک از آنها
- نشتی یابی نهایی ایستگاه با کف صابون
شرکت پترو نصب آماده ارائه مشاوره رایگان در زمینه انتخاب ایستگاه گاز مناسب برای صنایع خواهد بود، همچنین برای آگاهی از قیمت ایستگاه کابینتی 400 و سایر ایستگاه ها هم اکنون با کارشناسان ما تماس حاصل نمایید.
دیدگاه خود را بنویسید